بازسازی رباط های صلیبی زانو

بازسازی رباط صلیبی زانو یکی از متداول‌ترین جراحی های ترمیمی میان ورزشکاران و افراد با فعالیت‌های بدنی بالا بوده که به دلیل اهمیت کاربرد این رباط، دارای حساسیت و پیچیدگی زیاد است. رباط صلیبی زانو معمولا جزء نواحی به شمار می‌رود که بسیار سریع دچار آسیب می‌شود و فرد حتی در فعالیت های ساده مانند راه رفتن نیز دچار درد شدید و غیر قابل تحمل می‌شود. در این مقاله به طور کامل در مورد ترمیم رباط صلیبی زانو صحبت کرده و نشانه‌های این آسیب در ناحیه زانو را یادآور شده‌ایم.

نشانه‌ها و علائم آسیب به رباط صلیبی

آسیب دیدن رباط صلیبی (acl) گاها به دلیل ضربه شدید به زانو و یا انحراف و پیچ خوردگی زانو و یا زمین خوردن بروز کرده و یا برای ورزشکاران به هنگام آسیب های ورزشی رخ می‌دهد. بعد از وارد شدن آسیب به این رباط قدامی، علائمی برای افراد ایجاد خواهد شد که عبارتند از:

• احساس درد: از اصلی ترین نشانه های آسیب دیدگی رباط صلیبی، بروز درد شدید در زمان برخورد و یا انحراف زانو است.

• تورم: در صورتی که تا چند ساعت بعد از آسیب به مفصل ناحیه آسیب دیده دچار تورم شود و محدودیت حرکتی ایجاد شود، نشانه آسیب به رباط صلیبی است.

• عدم استحکام و ناتوانی در تحمل وزن بدن: عدم توانایی در تحمل وزن، احساس سستی و شل بودن و عدم استحکام در مفصل زانوی آسیب دیده از مواردی است که باید با مشاهده آن‌ها برای ترمیم رباط صلیبی اقدام نمایید.

• صدای خراشیدن: در برخی موارد، آسیب به رباط صلیبی باعث صدای خراشیدن، سوت زدن در زمان حرکت یا خم و راست کردن زانو و یا صدایی شبیه به نایلون می‌شود که باید حتما پیگیری لازم برای بررسی ساختار درونی زانو انجام شود.

• محدودیت حرکتی: این احتمال وجود دارد که فرد نتواند زانو را به طور کامل خم یا صاف کنند. در صورتی که خود و یا اطرافیان شما به دلیل ضربه و یا حوادث دیگر، علائم ذکر شده در ناحیه زانو را تجربه کرده‌اید، حتما بدون از دست دادن زمان برای درمان و جلوگیری از آسیب بیشتر، به بهترین متخصص بیماری های استخوانی و مفاصل مراجعه کنید تا اقدامات و معاینات لازم انجام گیرد.

بیشتر بخوانید: درمان آسیب های ورزشی زانو

آیا رباط صلیبی ترمیم می‌شود؟

همانطور که ذکر شد، بازسازی رباط صلیبی زانو یکی از تکنیک‌هایی است که برای افراد آسیب دیده در این ناحیه انجام می‌شود و تاکنون نتایج چشمگیری در این حوزه تخصصی ایجاد کرده است. رباط صلیبی از نظر تشریحی یک نوع بافت طنابی است که درون مفصل زانو قرار داشته و نقش مهمی در استحکام و استقامت زانو ایفا می‌کند. زمانی که این رابط تحت آسیب قرار بگیرد،، معمولاً نمی‌تواند به طور طبیعی خودش را ترمیم کند و در این زمان بیمار حتی تحمل وزن خود را هم ندارد و تنها راه درمان در این گونه موارد، جراحی ترمیم رباط صلیبی زانو است.

بعد از جراحی، فرآیند بازسازی و تقویت رباط صلیبی با کمک فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی آغاز می‌شود. این برنامه تمرینی به منظور تقویت عضلات زانو، بهبود استحکام و استقامت رباط صلیبی جدید و بازگشت به فعالیت‌های روزمره و ورزشی به صورت تدریجی است.

برای ترمیم رباط زانو چه بخوریم؟

تغذیه سالم و مناسب می‌تواند در فرآیند بهبود و ترمیم رباط زانو کمک شایانی داشته باشد. رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و مواد ضروری، در تسریع ترمیم بافت‌های بدن نقش دارد. در ادامه، نکاتی کوتاه در مورد تغذیه مناسب برای ترمیم رباط زانو بیان می‌کنیم:

1. مصرف مواد غذایی یا مکمل‌های حاوی پروتئین به میزان کافی بسیار مهم است که البته باید تحت نظر پزشک و مورد تایید او باشد. برخی مکمل های حاوی پروتئین و منابع غذایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لبنیات، حبوبات و … ممکن است با سایر داروهای تجویزی تداخل ایجاد کند.
2. داشتن رژیم غذایی شامل مقدار کافی ویتامین C، ویتامین A ،D ،E، روی، مس و سلنیوم که به کاهش التهاب و ترمیم بافت‌‌های آسیب دیده کمک خواهد کرد.
3. اسیدهای چرب امگا 3 خواص ضد التهابی داشته و تاثیر به سزایی در سرعت بهبود و کاهش التهاب زانو دارند. مصرف امگا 3 اغلب بعد از عمل بازسازی رباط صلیبی زانو نیز توسط پزشک تجویز می‌شود.
4. مصرف غذاهای حاوی آنتی ‌اکسیدان‌ها و مصرف مواد غذایی ضد التهابی مانند زنجبیل و همچنین مصرف مقدار کافی آب برای حفظ هیدراتاسیون بدن بسیار مهم است. چرا که مصرف آب و مایعات به ترمیم بافت‌های آسیب دیده کمک کرده و عملکرد زانو را بهبود می‌بخشد.

به طور کلی توجه داشته باشید که برای ترمیم رباط صلیبی زانو، هیچ یک از بیماران نمی‌توانند فقط به اصلاح سبک تغذیه اکتفا کرده و منتظر برطرف شدن مشکل بمانند زیرا این رباط فقط با روش‌های درمانی و جراحی بهبود می‌یابد و هیچ یک از تکنیک های سنتی برای درمان آن کافی نخواهد بود.

بیشتر بخوانید: جراحی تعویض مفصل زانو

درمان پارگی رباط صلیبی

برای درمان پارگی رباط صلیبی و کاهش درد در ناحیه آسیب دیده از دو روش درمانی غیر جراحی و جراحی استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که تصمیم نهایی درباره انتخاب نوع درمان به عواملی نظیر جزئیات آسیب، سن فرد، سطح فعالیت و ترجیحات شخصی و شدت پارگی رباط صلیبی بستگی دارد.

جراحی بازسازی رباط صلیبی

روش درمانی جراحی رباط صلیبی نیز خود به دو قسمت تقسیم می‌شود.

تعویض رباط صلیبی

در این روش، رباط صلیبی آسیب دیده با استفاده از بافت طنابی از بدن خود بیمار یا پروتز های مصنوعی، جایگزین می‌شود که این تکنیک به عنوان روش اصلی درمان پارگی رباط صلیبی استفاده می‌شود.

جراحی ترمیمی رباط صلیبی

در برخی موارد، به جای تعویض رباط، جراحی ترمیم رباط صلیبی با استفاده از بخیه و تقویت رباط آسیب دیده انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید: جراحی تعویض مفصل لگن

درمان غیر جراحی رباط صلیبی

یکی از روش های درمانی غیر جراحی برای بهبود ترمیم رباط صلیبی، فیزیوتراپی است که در این روش درمانی پزشک متخصص با استفاده از ابزار و ورزش های مخصوص به تقویت عضلات مرتبط با زانو می‌پردازد.

مورد دوم تجویز زانوبند به عنوان یک وسیله پشتیبان و نگهدارنده برای مفصل زانو است. نکته مهم این است که هیچ یک از درمان های غیر جراحی برای بازسازی رباط صلیبی زانو نمی‌تواند روش قطعی باشد و این موارد فقط در کنار جراحی ترمیمی تاثیرگذار هستند.

مدت زمان ترمیم رباط صلیبی

مدت زمان درمان و بهبود رباط صلیبی بعد از جراحی یا فیزیوتراپی با توجه به شرایط بدنی، سن افراد و شدت و میزان آسیب و نوع درمان متفاوت است. معمولاً بعد از بازسازی رباط صلیبی زانو، نیاز به دوره استراحت و تمرینات توانبخشی وجود دارد. همچنین پس از جراحی، فیزیوتراپی به صورت منظم در طول چند ماه ادامه می‌یابد. برخی از افراد ممکن است بین 9 تا 12 ماه زمان نیاز داشته باشند تا بهبود کامل و بازگشت به فعالیت‌های ورزشی خود را تجربه کنند. در برخی موارد، این مدت زمان ممکن است بیشتر از یک سال هم باشد.