تاثیر فيزيوتراپی در تعويض مفصل زانو چگونه است؟ فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو چه اهمیتی دارد؟ تعویض مفصل زانو که به طور معمول برای بیماران با آرتروز شدید یا آسیب‌های جدی مفصل زانو انجام می‌شود، یک فرآیند جراحی پیچیده است که نیازمند مراقبت‌های پس از عمل برای بازگشت بیمار به زندگی عادی است. یکی از موثرترین روش‌های مراقبتی بعد از انجام این عمل، فیزیوتراپی است. چرا که فیزیوتراپی افزون بر بهبودی سریع‌تر بیمار، می‌تواند به بهبود دامنه حرکتی، کاهش درد و التهاب، و افزایش قدرت عضلانی نیز کمک کند. در این مقاله، به بررسی بیشتر این موضوع و نقش فیزیوتراپی در بهبود پس از جراحی تعویض مفصل زانو می‌پردازیم.
فواید و مزایای فیزیوتراپی برای تعویض مفصل زانو
فیزیوتراپی پس از جراحی تعویض مفصل زانو دارای فواید و مزایای متعددی است که به بهبود سریع‌تر و بهتر بیمار کمک می‌کند. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین فواید فیزیوتراپی پس از این نوع عمل جراحی اشاره می‌کنیم:
- بازتوانی و بهبودی سریع‌تر
بازگشت به زندگی پس از جراحی تعویض مفصل زانو برای هر فردی ممکن است مدت زمان متفاوتی طول بکشد. اما انجام فیزیوتراپی به طور منظم به همه افراد کمک می‌کند تا هرچه سریع‌تر توان حرکتی خود را بازیابی کرده و بتوانند فعالیت‌های عادی و روزمره خود را از سر بگیرند. همچنین برای آزادی حرکت بیشتر و انجام فعالیت‌های دشوارتر نظیر بالا رفتن از پله بعد از تعویض مفصل زانو، فیزیوتراپی و انجام حرکات اصلاحی تجویز شده از سوی پزشک می‌تواند کاملا موثر باشد.
- تقویت مفاصل و عضلات پا
بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو، عضلات پا ممکن است به دلیل حرکت ندادن پا در دوران نقاهت تعویض مفصل زانو ضعیف شوند. تمرینات فیزیوتراپی به تقویت این عضلات کمک کرده و دامنه حرکتی او را افزایش خواهد داد.
- کاهش عوارض بعد از جراحی
عوارض تعویض مفصل زانو شامل درد، تورم، اسپاسم عضلات و … بوده که می‌توان با انجام فیزیوتراپی بعد از انجام جراحی، تا حد خوبی از بروز آن‌ها جلوگیری کرده و بهبودی سریع‌تر آن‌ها کمک کرد.
اهمیت فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل زانو
فیزیوتراپی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو از اهمیت بالایی برخوردار بوده و در بازتوانی و تقویت مفصل زانوی جراحی شده نقش موثری دارد. به عنوان مثال بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، ممکن است در ابتدا نتوانید به راحتی زانویتان را خم و راست کنید، اما انجام فیزیوتراپی به صورت منظم نقش حیاتی در فرایند بهبودی خواهد داشت. در واقع حرکات اصلاحی و تمرینات توانبخشی فیزیوتراپی، سفتی و انعطاف پذیری زانو را افزایش داده و همچنین، به حفظ تعادل بیمار کمک خواهد کرد. تمرینات و تکنیک‌های فیزیوتراپی همچنین با افزایش جریان خون در ناحیه جراحی شده، باعث تغذیه بهتر بافت‌ها و تسریع روند بهبودی خواهد شد و از این طریق به بیمار کمک می‌کند تا هرچه سریع‌تر بتواند به فعالیت‌های عادی و روزانه خود بازگردد.
چه زمانی بعد از تعویض مفصل زانو فیزیوتراپی را باید شروع کرد؟
شروع فیزیوتراپی پس از تعویض مفصل زانو باید هرچه سریع‌تر انجام شود تا بهترین نتایج را به همراه داشته باشد. در بیشتر موارد، فیزیوتراپیست‌ها در روزهای اولیه پس از جراحی، تمرینات ساده‌ای را برای بیمار در نظر می‌گیرند. این تمرینات معمولاً به منظور جلوگیری از سفتی مفاصل و بهبود جریان خون است. همچنین، تمرینات تنفسی و حرکت‌های ساده برای پا و زانو به منظور جلوگیری از لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو انجام می‌شود.
شروع فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل زانو باید تحت نظر بهترین دکتر ارتوپد در شرق تهران یا متخصص فیزیوتراپی باشد که با توجه به میزان و نوع جراحی انجام شده و وضعیت فرد، زمان شروع آن ممکن است متفاوت باشد. اما به طور کلی، شروع فیزیوتراپی معمولاً در مدت حدود 24 تا 48 ساعت پس از جراحی زانو قابل انجام است.
پس از انجام تمرینات ساده، بیمار باید تلاش کند تا زانوی خود را به آرامی خم و راست کند، بایستد و یا به کمک وسایل کمکی مانند واکر یا عصا راه برود. پس از ترخیص از بیمارستان، جلسات فیزیوتراپی به صورت منظم در کلینیک یا خانه ادامه می‌یابد. تمرینات در این مرحله شامل تمرینات پیشرفته‌تر برای افزایش دامنه حرکتی، تقویت عضلات و حفظ تعادل و هماهنگی خواهد بود. در ماه‌های بعدی نیز، تمرینات تقویتی و حرکات اصلاحی با توجه به پیشرفت بیمار و وضعیت بهبودی او در نظر گرفته شده و حتی ممکن است از وسایل تمرینی مانند دوچرخه ثابت یا دستگاه‌های ورزشی مناسب استفاده شود.