انواع پروتز مفصل زانو برای افرادی که دارای مشکلات مرتبط هستند و باید این جراحی را انجام دهند نیز اهمیت بسیاری دارد. بهتر است که شما انواع مختلف پروتز ها را بشناسید و اطلاعات کوتاهی در مورد هر یک داشته باشید تا بهترین و با دوام ترین گزینه را برای خود برگزینید.
همانطور که می‌دانید، پروتز مفصل زانو یک روش جراحی است که به منظور جایگزینی مفصل زانوی آسیب دیده یا خراب با اجزای مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله با ما همراه باشید تا در مورد انواع و دوام هر یک از آن ها اطلاعات مفیدی کسب کنید.
انواع پروتز مفصل زانو چیست ؟
پروتزهای مفصل زانو به دو دسته اصلی پروتزهای کامل زانو (Total Knee Replacement – TKR) و پروتزهای جزئی زانو (Partial Knee Replacement – PKR) تقسیم می‌شوند.
هر یک از این انواع پروتزها دارای زیرمجموعه‌های خاص خود هستند که بر اساس نیاز بیمار و شرایط مفصل زانو انتخاب می‌شوند.
در ادامه به بررسی انواع مختلف پروتز مفصل زانو خواهیم پرداخت:
1.پروتز کامل زانو: این نوع پروتز به گونه ای طراحی شده که تمام بخش‌های مفصل زانو را جایگزین کند. پروتز کامل زانو معمولاً برای بیمارانی که دچار تخریب گسترده مفصل زانو هستند، استفاده می‌شود.
2. پروتز جزئی زانو: این نوع پروتز فقط بخشی از مفصل زانو را جایگزین می‌کند و معمولاً برای بیمارانی که تخریب مفصل محدود به یک بخش از زانو است، مناسب است.
3. پروتزهای سفارشی و قابل تنظیم: این پروتزها بر اساس ساختار دقیق زانو و نیازهای خاص هر بیمار طراحی می‌شوند. برای بیمارانی که آناتومی زانوهای آنها غیر معمول است یا نیاز به جراحی‌های پیچیده دارند، مناسب است.
4. پروتز تعویض مفصل کامل زانو CR : پروتز تعویض مفصل کامل زانو نوع CR که مخفف Cruciate Retaining Prosthesis است، یکی از انواع پروتزهای کامل زانو است که به حفظ رباط‌های صلیبی زانو، به ویژه رباط صلیبی خلفی (PCL)، می‌پردازد. این نوع پروتز به بیمارانی که رباط‌های صلیبی سالم دارند و نیازی به جایگزینی کامل تمامی ساختارهای زانو ندارند، توصیه می‌شود.
5. پروتز CCK: یکی از انواع پروتزهای کامل زانو است که برای شرایط خاص زانو طراحی و استفاده می شود. افرادی که دارای انحراف شدید زانو یا کجی زانو و استئوآرتریت هستند، اگر از پروتز های معمولی استفاده کنند، دچار عوارض و ناپایداری زانو می‌شوند. پلی اتیلن در قسمت مرکزی این پروتز طول بیشتری دارد و دو رف پروتز با استفاده از میله های فلزی به درون استخوان متصل و قفل می‌شوند.
6. پروتز لولایی زانو: این نوع پروتز معمولا در جراحی های ترمیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. گاهی فرد دچار عفونت هنگام داشتن پروتز زانو می‌شود و نیاز است تا با یک تکنیک جراحی این پروتز نیز خارج شود. بعد از این اتفاق که دیگر استخوان زانو کیفیت خود را از دست داده است، پروتز لولایی استفاده می‌کنند.
دوام پروتز مفصل زانو
دوام پروتز مفصل زانو به عوامل متعددی بستگی دارد که شامل کیفیت مواد پروتز، تکنیک جراحی، وضعیت سلامت بیمار و سبک زندگی فرد هستند.
به طور کلی، پروتزهای زانو طوری طراحی می شوند تا در طولانی مدت مداوم باشند، اما نیاز به تعویض یا بازسازی بسته به شرایط بیمار متفاوت است و گاها نیاز خواهد بود. جالب است بدانید که هرچه وزن پایین تری داشته باشید، قطعا عمر پروتز بیشتری خواهید داشت. چاقی و اضافه وزن موجب می‌شود که خوردگی زودرس مفصلی ایجاد شود.
پروتزهایی که از موادی مانند تیتانیوم، آلیاژهای کبالت – کروم و پلی اتیلن با کیفیت بالا، درست می شوند معمولاً دوام بیشتری دارند. پروتزهایی که دارای طراحی‌های پیشرفته و مطابق با آناتومی طبیعی زانو هستند، معمولاً عملکرد بهتری دارند و دوام بیشتری ارائه می‌دهند.
همچنین باید بدانید که بیماری‌هایی مانند دیابت، آرتریت روماتوئید و اختلالات متابولیک بر دوام پروتز تأثیر می‌گذارند. البته ناگفته نماند که پیروی از دستورات پزشک و فیزیوتراپی منظم به دوام بیشتر پروتز کمک می‌کند. به طور کلی، با توجه به پیشرفت‌های علمی و تکنولوژی، دوام پروتزهای مفصل زانو به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرد. برخی از پروتزهای جدیدتر با طراحی های پیشرفته و مواد با کیفیت بالا، بیش از 20 سال دوام خواهند داشت.
بیشتر بخوانید : زندگی پس از جراحی تعویض مفصل زانو
نتیجه گیری
در این مقاله دانستید که، پروتز زانو به عنوان یکی از مهم ترین دستاوردهای پزشکی در زمینه جراحی‌های ارتوپدی، نقش حیاتی در بهبود کیفیت زندگی بیماران با مشکلات شدید زانو ایفا می‌کند.
با توجه به نیازهای متفاوت بیماران و شرایط خاص هر مورد، انواع مختلفی از این پروتز ها طراحی شده‌اند تا بهترین نتایج ممکن را فراهم کنند. با پیشرفت‌های مداوم در این زمینه، انتظار می‌رود که دوام و عملکرد پروتزهای زانو همچنان بهبود یابد و بیماران بیشتری بتوانند از مزایای این تکنولوژی بهره مند شوند.